گریگور هاکوپیان چهارشنبه (۲۴ اردیبهشت) در آیین روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی که در تالار قلم کتابخانه ملی برگزار شد، با طرح چیستی زبان اظهارداشت: آیا زبان تنها وسیله‌ای برای برقراری ارتباط و حلقه‌ای تشکیل‌شده از کلمات و اصوات است؟ خیر، زبان زندگینامه مردم و ملت و نگاشته‌شده با الفبای معنوی خود آن ملت است.

وی گفت: زبان یادنامه نسل اندر نسل اوست، عظمت اوست، فتوحات و غم‌ها، سروده‌ها و مناجات اوست. زبان، شناسنامه هویتی مردم است که با گذر از مرزها تغییر نمی‌کند و اعتبار آن منوط به ممهور کردن آن نیست بلکه بستگی به گذر زمان دارد.

هاکوپیان افزود: ما ارمنیان معتقدیم که زبان وجدان ماست، دود برخاسته از اجاق خانه ماست و به هنگام سخن گفتن درباره زبان خاص خود به آن صفت مادری داده و همچون مادر خود آن را دوست می‌داریم و نوازشش می‌کنیم. اطمینان دارم زبان نزد تمامی ملت‌ها و یکایک حاضران در این مکان نیز همین‌ گونه است.

سفیر ارمنستان در ایران بیان کرد: یقیشه مورخ نامی قرن پنجم ارمنیان به ‌طرز ویژه‌ای به وصف زبان‌های مختلف پرداخته و از زبان یونانی را نرم و لطیف، زبان رومی را قوی و زورمند، زبان فارسی را پرشکوه و پرجلال، زبان هندی را خوش‌نوا و زبان ارمنی را شهدآسا توصیف کرده است و در این میان زبان فارسی با همه شکوه و جلال، صمیمیت و عمق خود در گنجینه تمدن جهانی جای دارد.

وی گفت: اجازه فرمایید امروز را روز زبان و روز هویت بنامیم، روزی که نه تنها به مردم ایران بلکه به همگی ما تعلق دارد. مردم ارمنی و فرهنگ ارمنستان قرون متمادی با شگفتی نجیبانه و صمیمیت با زبان فارسی برخورد کرده‌اند. از سروده‌های سایات نوا تا کاوش‌های سبک‌شناختی هوهانس تومانیان و یقیشه چارنتس، همواره کوبه‌های صوتی زبان همسایه را شنیده‌ایم.

هاکوپیان افزود: فرهنگ‌های ما هیچ‌گاه جدا و دور از هم نبوده‌اند. زبان‌های ما در کاروانسراهای تبریز، هنرکده‌های اصفهان، میدان‌های تهران، گلستان‌های شیراز و حتی در این‌گونه تالارها یکدیگر را ملاقات کرده‌اند.

سفیر ارمنستان در ایران اظهارداشت: زمانی که درباره زبان فارسی سخن می‌گوییم تنها واژگان و دستور زبان را مد نظر نداریم. سخن از زبانی است که پدیده‌ای به وسعت یک تمدن با آن هم‌نفس است و زمانی که تمدن می‌خواهد درباره خود سخن گوید، از قهرمانان خود حکایت کند و از درد و عظمت یاد کند، تنها از یک نام وام می‌گیرد و آن شاهنامه است.

وی گفت: شاهنامه نامیرای فردوسی، این حماسه ملی که ارزش آن در گذر زمان کاسته نشده، به ما آموخته است که زبان قادر به حفظ هویت تاریخی کل یک ملت است. نویسنده خود می‌گوید که چگونه سی سال برای زنده کردن زبان فارسی رنج کشیده است؛ «بسی رنج بردم در این سال سی»

هاکوپیان افزود: شاهنامه ماهیتا فقط پدیده‌ای پارسیانه نیست. در وجود شاهنامه همان روحی است که در «ایلیاد و ادیسه» هومر، «ماهابهاراتان» هندی، و یا «داویت ساسونی» که ما ارمنیان تعلق خاصی نسبت به آن داریم، نهفته است.

سفیر ارمنستان در ایران بیان کرد: نخستین دیدار من با شاهنامه نه در تهران و نه در شیراز بلکه در دانشگاه دولتی ایروان که یکی از کلاس‌های آن نام فردوسی بزرگ را دارد، صورت گرفت، در زمان مطالعه بخش رودرویی فاجعه‌بار رستم و سهراب در شاهنامه، داستان دیدار داویت و فرزندش محر را در داویت ساسونی به یاد می‌آوردم. تقارن جالبی است.

وی اظهارداشت: هر دو اثر زاییده آداب و سنن افواهی هستند، هر دو تصویر روح ملی را شجاعانه، آزادی‌خواهانه و هر از گاهی فاجعه‌بار بازآفرینی می‌کنند و داستان‌های هر دو نیز سینه به سینه توسط مردم نسل به نسل منتقل شده و به نماد هویت ملی تبدیل شده است. رستم و داویت از دو داستان جداگانه هستند اما آنان با همان زبان یعنی زبان شجاعت سخن می‌گویند، سلاحشان متفاوت است اما انگیزه نبرد و پیکارشان یکی است؛ آزادی، عزت و میهن.

هاکوپیان گفت: زبان فارغ از محل زایش و پیدایش آن، در مکانی زندگی می‌کند که دوستش دارند و هرازگاهی این عشق و علاقه با بیانی ساده ابراز می‌شود. «فارسی شکر است» همان‌ گونه که نویسنده بزرگ معاصر ایرانی محمدعلی جمالزاده نوشته است. در این جمله ساده، رفتار و خصلتی کامل وجود دارد. انگار می‌گوید، فارسی شکر است زیرا زنده است. شکر است زیرا زبان عشق، شور و عاطفه، مبارزه و پیکار تو است.

سفیر ارمنستان در ایران افزود: بگذارید زبان فارسی کماکان طنین‌انداز باشد و از ادبیات، علم، معماری، موسیقی و عشق قوام یابد. بگذارید زبان فارسی همواره چون امروز زنده و شاداب باشد و نام فردوسی بسان زبانی که خود، منجی آن بود و جاودانه‌اش ساخت ابدی و مانا باشد.

همچنین در این آیین نعمت ییلدیریم و هاشم رجب‌زاده اعضای افتخاری فرهنگستان وگلرخسار صفی‌آوا عضو پیوسته فرهنگستان روز پاسداشت زبان فارسی را گرامی‌داشتند و مطالبی را درباره اهمیت این زبان مطرح کردند.

آیین روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی چهارشنبه (۲۴ اردیبهشت) با حضور سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی،گریگور هاکوپیان سفیر ارمنستان در ایران، نعمت ییلدیریم و هاشم رجب‌زاده اعضای افتخاری فرهنگستان و گلرخسار صفی‌آوا عضو پیوسته فرهنگستان، جمعی از سفرا، استادان، شاهنامه‌شناسان و پژوهشگران ادب فارسی در تالار قلم کتابخانه ملی برگزار شد.

همچنین گروه‌های پژوهشی فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی به مناسبت روز پاسداشت زبان فارسی از ۲۱ تا ۲۳ اردیبهشت نشست‌های تخصصی مرتبط با زبان فارسی از جمله «نگاهی اصلاح‌شناختی به شاهنامه»، «آسیب‌شناسی نوشتار فارسی در فضای مجازی؛ رده‌بندی بر پایه صدهزار فرسته و پیغام»، «زبان و ادب فارسی در آسیای صغیر»، «تک‌نگاری‌هایی از کلاسیک‌های ادبیات معاصر»

، «لزوم تهیه یک فرهنگ جامع برای زبان فارسی»، «نگاهی بر کابرد نرم‌افزارهای زبان‌شناسی رایانش و ابزار هوش مصنوعی در فرهنگ‌نویسی»، «چشم‌اندازی به جریان‌های نو در ادبیات تطبیقی»، «روابط ادبی ایران و یونان»،

«جایگاه دانشنامه زبان و ادب فارسی در تحقیقات ادبی امروز»، «درس‌نامه مبانی ادبیات پایداری»، «بررسی وضعیت درس فارسی عمومی در آموزش عالی»، «زبان‌ها و گویش‌های ایران، تاجیکستان و افغانستان»، «زبان و ادب فارسی در شبه قاره؛ از دیرباز تا امروز»، «تبدیل خودکار گفتارنویسی به فارسی معیار بر اساس دستور خط مصوب فرهنگستان» برگزار کردند.

نخستین دوره «آیین پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی» سال ۱۳۹۷ به پیشنهاد فرهنگستان زبان و ادب فارسی و امسال ششمین دوره آن برگزار شد. ۲۵ اردیبهشت از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی در تقویم رسمی کشور به نام روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی نامگذاری شده است.

انتهای پیام/