
ببه گزارش شهر و صنعت، بازار ارز یکی از بخشهای حساس اقتصادی است که تحت تأثیر عوامل مختلف از جمله نرخ تورم قرار دارد. هرچه نرخ تورم افزایش یابد،بازار ارزهای خارجی در بازار تقویت شده و در نتیجه ارزش پول ملی کاهش مییابد. این تغییرات به ویژه در زمانهای حساس اقتصادی و سیاسی، نوسانات شدیدتری را به همراه دارد و منجر به افت ارزش پول ملی میشود.
نقش نرخ تورم در کاهش ارزش پول ملی
نرخ برابری پول ملی کشورها در برابربازار ارزهای عمده جهانی یکی از شاخصهای مهم اقتصادی است. در شرایطی که نرخ تورم بالا باشد، ارزش پول ملی کاهش مییابد. در کشورهای مختلف، مخصوصاً ایران، کاهش ارزش پول ملی به دلیل کاهش رشد اقتصادی، نوسانات سیاسی و افزایش نرخ تورم معمولاً بهطور طبیعی و بدون برنامهریزی اتفاق میافتد.
افزایش میل به سرمایهگذاری در بازارهای غیرمولد
نرخ تورم بالا باعث میشود که پول ملی فقط به عنوان وسیلهای برای مبادلات داخلی استفاده شود. به همین دلیل، ارزهای خارجی و داراییهایی نظیر طلا و مسکن، به عنوان راهی برای حفظ ارزش پول و جبران کاهش قدرت خرید پول ملی مورد توجه قرار میگیرند. این روند باعث افزایش وابستگی اقتصاد به ارزهای خارجی و خروج منابع از فرآیند تولید میشود و در نهایت تورم و رکود را تشدید میکند.
رشد نقدینگی و تورم؛ رابطه پیچیده
یکی از عوامل کلیدی در نوسانات ارزی و تورم، رشد نقدینگی است. پژوهشها نشان میدهند که رشد نقدینگی در اقتصاد ایران از یک سو باعث ایجاد تورم بالا و کاهش ارزش پول ملی شده و از سوی دیگر باعث افزایش وابستگی به ارزهای خارجی، به ویژه دلار، شده است. این امر به بروز نوسانات شدید ارزی و رکود اقتصادی منجر میشود.
دلاریزه شدن اقتصاد ایران
اقتصاد ایران از سال ۱۳۹۰ به طور فزایندهای در معرض دلاریزه شدن قرار گرفته است. این روند از یک طرف ناشی از افزایش نقدینگی و از طرف دیگر به دلیل تحریمها و کاهش دسترسی به ارزهای خارجی شدت گرفته است. این تحولات باعث بروز نوسانات شدید ارزی و شوکهای متعدد در اقتصاد کشور شده است.
پایه پولی و تورم: راههای تأثیرگذاری بر نرخ بازار ارز
پایه پولی به سه روش اصلی میتواند تورم را افزایش دهد: ریالی کردن درآمدهای دلاری، پولی کردن تأمین کسری بودجه دولت و خلق پول توسط بخش بانکی. در هر یک از این موارد، به ویژه در شرایط وابستگی شدید به درآمدهای نفتی، تورم بالا میرود و نوسانات ارزی افزایش مییابد.

بازار ارز
تأثیر درآمدهای نفتی بر تورم و بازار ارز
در شرایط افزایش درآمدهای نفتی، اگرچه ممکن است در کوتاهمدت تورم کاهش یابد، اما در بلندمدت از طریق رشد نقدینگی و بودجه دولت، تورم به شدت افزایش پیدا میکند. ریالی شدن درآمدهای نفتی موجب رشد عرضه پول شده و در نهایت به افزایش تورم و نوسانات ارزی میانجامد.
پولی کردن کسری بودجه و افزایش نقدینگی
پولی کردن کسری بودجه یکی از عوامل مهم در رشد تورم است. در شرایط کاهش درآمدهای نفتی، دولت برای جبران کسری بودجه خود به استقراض از بانک مرکزی میپردازد که این امر باعث افزایش بدهی دولت و رشد نقدینگی میشود. این افزایش نقدینگی در نهایت به تورم و نوسانات ارزی دامن میزند.
نقش بانکها در خلق تورم
بانکهای تجاری با اعطای وامهای جدید، بهطور غیرمستقیم نقدینگی ایجاد میکنند. این وامها منجر به افزایش سپردهها و بدهیها در ترازنامه بانکها میشود و از آنجا که بانکها به بانک مرکزی مراجعه میکنند، این فرآیند به رشد پایه پولی و نقدینگی و در نتیجه تورم میانجامد
راهکارها برای کنترل تورم و نوسانات بازار ارزی
برای مقابله با اثرات تورم و کاهش نوسانات ارزی، تقویت ارزش پول ملی و کنترل نرخ تورم از اهمیت زیادی برخوردار است. کارشناسان اقتصادی پیشنهاد میدهند که سیاستگذاران اقتصادی باید تمرکز خود را بر کنترل حجم نقدینگی معطوف کرده و اقدامات موثری برای بهبود تراز تجاری از طریق ارتقاء صادرات و کاهش وابستگی به واردات انجام دهند. این اقدامات میتوانند ثبات اقتصادی را به همراه داشته باشند و از دلاریزه شدن بیشتر اقتصاد جلوگیری کنند.
انتهای پیام/